Neurotransmitters en hormonen

Femke Wassing VYTAL

Alles over de kleine ‘geluksstofjes’ in ons lichaam

Je hebt vast weleens gehoord van "geluksstofjes". Dit zijn neurotransmitters en hormonen die een belangrijke rol spelen in hoe je je voelt. Ze worden vaak geassocieerd met gevoelens van geluk, motivatie en welzijn. In deze blog bespreken we vier bekende stoffen die je humeur kunnen beïnvloeden: dopamine, serotonine, oxytocine en endorfine.

Dopamine: de beloningsstof  

Dopamine wordt vaak aangeduid als de "beloningsstof" van ons lichaam. Het speelt een rol bij motivatie, plezier en het gevoel van beloning. Wanneer je iets doet wat je leuk vindt of waar je trots op bent, zoals sporten of een taak volbrengen, maakt je lichaam dopamine aan. Dit kan je helpen om gemotiveerd te blijven.

Hoe stimuleer je dopamine?  

• Het voltooien van kleine taken kan bijdragen aan een dopamine boost. Bijvoorbeeld door een to-do lijst bij te houden en voltooide taken af te vinken.
• Fysieke activiteit, zoals sporten, wordt ook in verband gebracht met een verhoogde aanmaak van dopamine.

*Let op: het is belangrijk om niet overmatig te streven naar dopamine, aangezien een tekort of overschot effect kan hebben op je humeur. Een tekort kan leiden tot gevoelens van vermoeidheid, lusteloosheid en zelfs depressie, terwijl een teveel juist kan zorgen voor onrust of impulsief gedrag. Het is dus belangrijk om een balans te vinden.

Serotonine: het gelukshormoon  

Serotonine wordt vaak geassocieerd met een stabiel en tevreden gevoel. Deze neurotransmitter speelt een rol bij stemming, slaap en eetlust. Een gebrek aan serotonine wordt vaak in verband gebracht met depressieve gevoelens.

Hoe verhoog je serotonine?  

• Blootstelling aan zonlicht kan helpen bij de aanmaak van serotonine, omdat vitamine D een belangrijke rol speelt in de productie ervan.
• Fysieke activiteit wordt ook in verband gebracht met een verhoogde aanmaak van serotonine. Wandelen in de natuur is hier een goed voorbeeld van.
• Gezonde voeding, zoals voedingsmiddelen die rijk zijn aan tryptofaan (een aminozuur dat de bouwsteen vormt voor serotonine), kan bijdragen aan de serotoninespiegel. Denk aan noten, zaden en bananen.

Oxytocine: het knuffelhormoon

Oxytocine staat bekend als het "knuffelhormoon" omdat het vrijkomt bij sociaal contact, zoals knuffelen en fysieke aanraking. Het kan bijdragen aan een gevoel van verbondenheid en vertrouwen. Oxytocine wordt ook vaak in verband gebracht met een positieve sociale interactie.

Hoe kun je oxytocine stimuleren?  

• Fysiek contact, zoals knuffelen of handen vasthouden, kan helpen om oxytocine vrij te maken.
• Sociale verbindingen, zoals tijd doorbrengen met vrienden of familie, kunnen bijdragen aan een verhoogde aanmaak van oxytocine.

Endorfine: de natuurlijke pijnstiller

Endorfine staat bekend als de natuurlijke pijnstiller van het lichaam. Het wordt vaak aangemaakt tijdens fysieke inspanning, zoals sporten, en kan zorgen voor een gevoel van euforie, ook wel bekend als de "runner's high". Endorfine helpt ook om pijn en stress te verminderen.

Hoe verhoog je endorfine?  

• Beweging, vooral intensieve sporten zoals hardlopen, kan bijdragen aan de aanmaak van endorfine.
• Ook lachen wordt in verband gebracht met een verhoogde aanmaak van endorfine, dus humor kan helpen om je stemming te verbeteren.
• Pittig eten kan eveneens endorfine vrijmaken, omdat het lichaam reageert op de pittigheid alsof er pijnprikkels zijn, wat de aanmaak van endorfine kan stimuleren.

Neurotransmitters en hormonen zoals dopamine, serotonine, oxytocine en endorfine spelen allemaal een rol in hoe je je voelt. Door bewust te werken aan je leefstijl, zoals regelmatig bewegen, gezonde voeding en sociale interactie, kun je mogelijk invloed uitoefenen op deze "geluksstofjes". Het is echter goed om te weten dat ieder lichaam anders reageert en dat deze tips niet voor iedereen hetzelfde effect zullen hebben. Probeer te ontdekken wat voor jou werkt, en onthoud dat het belangrijk is om een gebalanceerde leefstijl aan te houden.

Wil je meer ontdekken over hoe je jouw welzijn kunt verbeteren door middel van voeding, beweging en een positieve mindset? Probeer de VYTAL-app 14 dagen gratis en ontdek hoe jij aan de slag kunt gaan met jouw gezondheid.

Ben jij een coach en wil je jouw klanten beter begeleiden op het gebied van welzijn, met aandacht voor voeding, beweging en neurotransmitters zoals dopamine en serotonine? Plan een gratis demo en ontdek hoe de VYTAL-app je hierbij kan ondersteunen!